W końcu pozytywny wpis-ik.
Ot nic wielkiego, „tylko” kilkadziesiąt tysięcy osób rocznie zaoszczędzi czas i pieniądze, a USC dostaną nowoczesny sprzęt, pierwszy raz od ok. 10 lat.
Na duże sukcesy składają się małe sukcesiki.
Wczoraj w Sejmie przeszły 2 z 3 moich poprawek złożonych w Senacie do ustawy o dowodach osobistych. Jak wiecie większość sejmowa odrzuca niemal wszystko co przegłosuje większość senacka. Ale są wyjątki. Dzięki mojej merytorycznej współpracy z ministerstwem cyfryzacji przeszły poprawki w ustawie, które ułatwią życie Polakom, a Urzędu Stanu Cywilnego, po blisko 10 latach błagania o nowy sprzęt, dostaną nowe wyposażenie za kilkadziesiąt milionów zł.
———————————————————————————-
Dla zainteresowanych USC.
Moje wystąpienie: Uwagi do ustawy z dnia 17 września 2021 roku o o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw (druk Senacki nr 496)
Zawarte w niniejszej ustawie rozwiązania bez wątpienia są słuszne i potrzebne. Wprowadzenie do obrotu prawnego usług elektronicznych umożliwiających obywatelom bezpośrednie pobranie danych z rejestrów publicznych jest bardzo oczekiwane zarówno przez społeczeństwo jak i organy administracji publicznej. Dzięki tym usługom oczekiwać należy, że zmniejszą się koszty funkcjonowania administracji publicznej w Polsce. Zwrócić należy jednak uwagę na istotny fakt, że wszystkie wprowadzone usługi zasadniczo dotyczą obywateli.
Oznacza to, że ustawodawca nie dostrzega celowości wdrażania zupełnie nowego podejścia do cyfryzacji usług publicznych. Wyjaśnić bowiem należy, że konieczność pobrania zaświadczeń oraz odpisów aktów stanu cywilnego nie jest celem samym w sobie. To cel instrumentalny, który służy do realizacji innych celów. Mimo, że dzięki omawianym usługom elektronicznym obywatel będzie mógł szybciej i taniej pobrać dokument z rejestru publicznego nadal będzie zmuszony do pośredniczenia w procesie przekazywania danych (dokumentów) z instytucji A do instytucji B.
Nowoczesne podejście polega na tym, aby tam gdzie jest to możliwe eliminować konieczność udziału obywatela w procesach wymiany danych. Wzorcem do którego należy dążyć jest sytuacja, kiedy to obywatel zainicjuje jakąś czynność administracyjną (złoży wniosek) natomiast wszystkie lub większość niezbędnych danych do realizacji tej usługi podmiot publiczny pozyska sam. Ten model mimo iż np. w przypadku odpisów aktów stanu cywilnego funkcjonuje od ponad roku nie jest wykorzystywany. Stwierdzić jednak należy, że dopiero taki model będzie stanowił istotny postęp w rozwoju e-administracji w Polsce. W tym celu proponuje poprawkę, która będzie ten cel realizowała w zakresie odpisów aktów stanu cywilnego.
Aktualnie funkcjonuje usługa sieciowa pozwalająca na bezpośrednie pobranie z Rejestru Stanu Cywilnego odpisu aktu stanu cywilnego. Z usługi tej mogą korzystać osoby, których akt dotyczy oraz uprawnione instytucje publiczne (ZUS, KRUS, Sądy, prokurator, organy administracji publicznej). Mimo, że usługa ta funkcjonuje od kwietnia 2020 roku do chwili obecnej nie skorzystał z jej funkcjonalności żaden podmiot publiczny. Wykorzystywana jest jedynie przez obywateli. Powyższe wynika z faktu, że analizowane rozwiązanie ma charakter fakultatywny co oznacza, że objęte nim podmioty publiczne, mogą z niego skorzystać wyłącznie jeżeli wykażą taką wolę.
W celu spowodowania aby przepis art. 45 ust. 3 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego był rzeczywiście realizowany proponuje zmianę jego zapisu w następujący sposób:art.
45 ust. 3
Organy administracji publicznej, w tym podmioty, o których mowa w art. 5a ust. 1, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, sąd, prokurator i notariusz do prowadzonych postępowań pobierają odpis skrócony aktu stanu cywilnego z rejestru stanu cywilnego za pośrednictwem usług sieciowych.
Proponowana zmiana analizowanego przepisu spowoduje, że pobranie z rejestru stanu cywilnego odpisu aktu stanu cywilnego przez wybrane podmioty co do zasady będzie możliwe wyłącznie za pomocą usługi sieciowej. Jedynie w przypadku kiedy nie będzie możliwe wydanie odpisu aktu stanu cywilnego w sposób określony powyżej zastosowanie będzie miał art. 45 ust. 5 prawa o aktach stanu cywilnego. Wówczas otrzymanie odpisu będzie możliwe za pośrednictwem wniosku złożonego do wybranego kierownika usc. Ważne jest aby doprecyzować, że wniosek taki winien być złożony w postaci dokumentu elektronicznego. Zasadne zatem jest aby zmienić zapis art. 45 ust. 5 prawa o aktach stanu cywilnego w następujący sposób:
art. 45 ust. 5
Jeżeli nie jest możliwe wydanie odpisu aktu stanu cywilnego w sposób określony w ust. 2 lub 3, ponieważ akt stanu cywilnego nie został przeniesiony do rejestru stanu cywilnego, wnioskodawca otrzymuje powiadomienie o konieczności złożenia wniosku o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego na podstawie art. 44 ust. 5. Podmioty wymienione w art. 45 ust. 5 wniosek o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego składają do kierownika urzędu stanu cywilnego wyłącznie w postaci dokumentu elektronicznego.
Proponowany powyżej zapis art. 45 ust. 5 spowoduje, że wnioski będą wpływały do urzędów stanu cywilnego jako dokumenty elektroniczne dzięki czemu również odpisy dla podmiotów wskazanych w art. 45 ust. 3 będą wydawane jako dokumenty elektroniczne. Skróci się dzięki temu czas realizacji wniosku oraz obniżeniu ulegną koszty realizacji tych zadań przez urzędy stanu cywilnego oraz podmioty publiczne, które z tych usług będą korzystały. Ponadto wnoszę o objęcie przepisem art. 45 ust. 3 „notariuszy”.
Wynika to z faktu, że znacząca ilość postępowań spadkowych, która jest realizowana przez notariuszy wiąże się z koniecznością dostarczenia przez uczestników postępowań odpisów aktów stanu cywilnego. Spowodowanie, że notariusz będzie posiadał możliwość prawną pobrania z rejestru stanu cywilnego odpisu skróconego za pośrednictwem usługi sieciowej ułatwi i przyspieszy realizację postępowań spadkowych.
Uwzględnienie tych poprawek spowoduje, że procedowana ustawa będzie kompletna, dzięki czemu osiągnie rzeczywiście swój cel.
————-
W Senacie przeszły wszystkie moje poprawki. A w Sejmie tylko druga plus pieniądze na wyposażenie USC. Dobre i to. Szczególne słowa podziękowania kieruję do Sławka Wojciechowskiego, kierownika USC w Nowej Soli za merytoryczną i owocną współpracę.
